ผื่นผ้าอ้อม เกิดได้อย่างไร

ผื่นผ้าอ้อม เกิดได้อย่างไร

                  อันดับแรกเราต้องเข้าใจก่อนว่า ผื่นผ้าอ้อม เกิดบริเวณที่ตำแหน่งนั้นๆมีการเสียดสี หรือสัมผัสกับสิ่งสกปรกนานๆ ยิ่งผิวบอบบางของเด็กอ่อน ยิ่งเกิดขึ้นง่ายๆ ส่วนใหญ่พบในเด็กวัย อายุ 3-18 เดือน ซึ่งจะพบบ่อยบริเวณที่สามารถอับชื้นได้ อาทิ  ก้น อวัยวะเพศ ร่องรักแร้ ขาหนีบ คอ หรือตามจุดอับชื้นต่างๆ

สาเหตุ

ปกติเกิดได้จากหลายปัจจัย  แต่ที่สำคัญสุดคือความเปียกชื้น จากการที่ผิวหนังในบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อมสัมผัสกับปัสสาวะและ/หรืออุจจาระเป็นเวลานาน ๆ หนังกำพร้าจะเปื่อย เมื่อมีการเสียดสีกับผ้าอ้อม และถูกสารระคายเคืองโดยเฉพาะเอนไซม์จากอุจจาระทำให้ผิวหนังมีภาวะเป็นด่างเพิ่มมากขึ้น แล้วถูกทำลายได้ง่าย ในระยะแรกที่เริ่มเป็นผื่นเกิดจากการระคายเคือง เมื่อผื่นเป็นหลายวันอาจมีการเปลี่ยนแปลงของจำนวนจุลชีพประจำถิ่น ร่วมกับภูมิต้านทานที่ผิวลดลง ทำให้เกิดการติดเชื้อในบริเวณนี้ได้ง่ายขึ้นทั้งจากเชื้อราและเชื้อแบคทีเรีย

อาการที่พบ

อาการที่พบส่วนใหญ่รุนแรงไม่มาก ผิวหนังจะมีผื่นแดงน้อย ๆ  ถ้าอาการรุนแรงปานกลาง ผื่นจะแดงมากขึ้น ขนาดและรอยถลอกกว้างขึ้น เด็กเริ่มมีอาการเจ็บ เมื่ออาการรุนแรงมาก ผื่นจะแดงจัด อาจเป็นตุ่มนูน ตุ่มน้ำ ตุ่มหนอง รอยถลอกอาจขยายเป็นบริเวณกว้าง หรือกลายเป็นแผลลึก ทำให้เด็กมีอาการเจ็บ งอแง ไม่สบายตัว และปัสสาวะลำบากได้

ในรายที่เป็นผื่นมานานเกิน 3 วัน อาจมีการติดเชื้อราและเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อนได้

ดูแลและป้องกัน

          หลักการดูแลผื่นผ้าอ้อมจากการสัมผัสที่ดีที่สุดคือควรป้องกันไม่ให้เกิดผื่นเป็นสิ่งที่ดีกว่าปล่อยให้เกิดผื่นขึ้นแล้วจึงให้การรักษา การป้องกันสามารถทำได้โดยดูแลผิวหนังบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อมอย่างถูกต้อง แนะนำให้ผู้ปกครองทำความสะอาดผิวเด็กด้วยน้ำเปล่าก็เพียงพอ เพราะสามารถที่จะชำระล้างปัสสาวะออกได้ อาจใช้สบู่อ่อนของเด็กที่มีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนใกล้เคียงผิวหนังล้างเฉพาะบริเวณที่เปื้อนอุจจาระ หลังจากนั้นใช้น้ำล้างสบู่ออกให้หมด แล้วซับด้วยผ้าเบา ๆ ให้แห้ง ควรหลีกเลี่ยงการใช้แป้งเด็กทาผิวเพราะอาจทำให้เกิดการระคายเคืองได้

           นอกจากนี้ผู้ปกครองควรพยายามดูแลให้ผิวหนังบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อมให้แห้งอยู่เสมอโดยหมั่นเปลี่ยนผ้าอ้อมบ่อย ๆ ทุกครั้งที่ทราบว่าผิวเปียกชื้น โดยเฉพาะหลังจากที่เด็กขับถ่าย ซึ่งจะช่วยลดการสัมผัสกับสารเคมีจากอุจจาระ  ปัสสาวะ และสารเคมีอื่น ๆ ได้ด้วย  ถ้าเป็นไปได้ควรปล่อยให้ผิวหนังทารกได้สัมผัสอากาศบ้าง ไม่ปิดอับอยู่ในผ้าอ้อมตลอดเวลา ช่วงเวลาที่เหมาะสมคือหลังจากที่เด็กขับถ่ายใหม่ ๆ เพราะจะยังไม่ถ่ายอีกในทันที

             หลังจากทำความสะอาดผิวแล้วแนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์เคลือบผิวทาบริเวณที่ใส่ผ้าอ้อมก่อนใส่ผ้าอ้อมใหม่ เป็นการป้องกันไม่ให้ผิวหนังสัมผัสกับสารเคมี ความชื้นและช่วยลดลดการเสียดสี การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์เคลือบผิวหนังที่เหมาะสมจะช่วยลดผื่นบริเวณนี้ได้

วิธีทางแก้ไข

          การใช้ผ้าอ้อมถือเป็นสิ่งช่วยอำนวยความสะดวกให้กับผู้ปกครองในการเลี้ยงดูเด็กทารกอย่างมาก การเลือกชนิดผ้าอ้อมมีส่วนสำคัญในการป้องกันการเกิดผื่นได้ ถ้าใช้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปควรเลือกชนิดที่สามารถดูดซับความชื้นได้ดี (super-absorbent disposable diaper) โดยผิวด้านที่สัมผัสผิวหนังเด็กยังคงแห้งอยู่เสมอ วิวัฒนาการทางเทคโนโลยีใหม่ ๆ ช่วยให้ผ้าอ้อมสำเร็จรูปดูดซับความชื้นได้สูง มีการระบายอากาศได้ดี ทำให้ไม่อับ ผู้ปกครองควรเลือกขนาดผ้าอ้อมให้พอดีกระชับกับตัวเด็ก ถ้าขนาดเล็กมากจะเกิดการเสียดสีตามบริเวณขอบยางยืดรอบขาและเอว ผ้าอ้อมที่ขนาดใหญ่เกินไปไม่กระชับจะไม่สามารถเก็บอุจจาระและปัสสาวะที่ถูกดูดซับไม่หมดเอาไว้ได้ ทำให้รั่วออกไปปนเปื้อนภายนอก

             ซึ่งทางร้านKidsza ได้ค้นพบว่าถ่านเยื่อไผ่ มีการดูดซับกลิ่นและดูดซึมน้ำได้ดี จึงไม่เป็นบ่อเกิดของแบททีเรียที่ก่อให้เกิดผื่นผ้าอ้อมได้ ทำให้ผิวสัมผัสของเด็กยังแห้งสบายอยู่เสมอ มีการระบายกาศที่ดี จึงนำมาประยุกต์ใช้กับ กางเกงผ้าอ้อมแบบซักได้ ที่ในต่างประเทศนิยมมากที่สุด

Cr. Bepanthenthai

www.kidsza.com